het effect van eten op onze mentale gezondheid
Als we het over ‘gezond zijn’ hebben, dan gaat het vaak over onze fysieke gezondheid. Maar hoe gaat het eigenlijk met onze mentale gezondheid? Die is namelijk net zo belangrijk. Het bepaalt bijvoorbeeld hoe we ons voelen als we ‘s ochtends opstaan, hoe veerkrachtig we zijn en hoe we omgaan met stress.
Goed voor je mentale gezondheid zorgen is dus essentieel, maar hoe doe je dat dan eigenlijk?
Misschien denk je dan aan: helemaal opgaan in een lekker dik boek, lekker losgaan tijdens een kickbox-les of juist opgerold in een warm dekentje goede series kijken – net zo lang dat Netflix gaat vragen of je eigenlijk nog kijkt (en dan nog ietsje langer). Heerlijk!
Maar wist je dat wat we eten ook belangrijk is? Ons humeur en mentale gezondheid worden namelijk voor een groot deel bepaald door onze darmen.
Dat heeft te maken met ons zogenaamde ‘microbioom,’ misschien heb je er wel eens van gehoord. Dat zit in je darmen, bestaat uit miljoenen bacteriën, en wetenschappers noemen het ook wel ons ‘tweede brein.’
Je microbioom heeft veel invloed op hoe het met je gaat – fysiek én mentaal. Zo word je minder snel ziek als je een gezonde darmflora hebt, vol met goede bacteriën. Maar heb je een ongezonde darmflora, dan heb je meer kans op diabetes en andere ziektes. Ook heeft het invloed op je humeur en kan op lange termijn je mentale gezondheid eronder lijden.
Bijzonder hè? Dat zit zo: waarschijnlijk heb je wel eens gehoord dat als je iets leuks meemaakt, je hersenen stoffen aanmaken waardoor je je blij, opgewekt en enthousiast voelt. En als je iets vervelends meemaakt laten je hersenen je juist verdrietig, boos of gestrest voelen.
Maar je hersenen bepalen je humeur niet in hun eentje: ze worden voor een groot deel aangestuurd door je microbioom. Via je ruggengraat geven je darmen namelijk continu seintjes naar je hersenen. Zijn je darmen gezond en blij? Dan maken je hersenen gelukshormonen aan. Maar zijn je darmen van slag en heb je niet genoeg ‘goede’ darmbacteriën? Dikke kans dat jij je dan mentaal ook minder goed zal voelen. Sterker nog, je kunt zelfs depressief worden door een tekort aan bepaalde darmbacteriën.
Gek hè, dat je darmen voor een groot deel bepalen hoe we ons voelen? Dat vond ik eerst ook, tot ik hoorde dat ons lichaam voor 90% uit bacteriën bestaat en voor 10% uit menselijke cellen. Eigenlijk zijn we dus meer bacterie dan mens, haha! Logisch dus, dat de bacteriën in ons lichaam zoveel invloed hebben op hoe we ons voelen.
Dus, hoe maak je die bacteriën in je buik gelukkig? Nou, dat is heel makkelijk. Je hebt geen dure potjes of flesjes met troep nodig, die zijn meestal zonde van je geld. Wat je wel nodig hebt zijn groente, fruit en granen met veel vezels, het liefst oplosbare vezels. Dit noemen we prebiotisch eten (pre- = voor, -biotisch = bacteriën), zoals:
| Groenten | Asperges, artisjokken, cichorei (bijvoorbeeld in drop), doperwtjes, gnocchi, groene erwten, knoflook, mais, rode bieten sjalotjes, uien, venkelknollen. |
| Peulvruchten | Kidneybonen, kikkererwten, linzen, sojabonen, witte bonen. |
| Fruit | Bananen, gedroogd fruit (zoals dadels en vijgen), grapefruits, granaatappels nectarines, watermeloenen, witte perziken, custardappels (in Nederland moeilijk te vinden). |
| Graanproducten | Couscous, gerst, havermout, pasta, roggebrood, roggecrackers,tarwebrood, tarwezemelen. |
| Noten en zaden | Cashewnoten, pistachios. |
Dat zijn dus aardig wat producten en met een beetje creativiteit schud je zo een prebiotische maaltijd uit je mouw. Om het je gemakkelijk te maken heb ik alvast wat recepten uitgezocht waar je darmen hopelijk heel gelukkig van zullen worden:
Als je net zoals ik enorm fan bent van de Indische keuken, dan zul je dit (Engelse) recept voor currysoep met rode linzen heerlijk vinden. Of misschien deze supermakkelijke falafelwraps of appel-rodebietensalade, met feta en walnoten. En zoek je meer iets voor je ontbijt, lees dan hier hoe je binnen een handomdraai zelf muesli met fruit maakt (Engels recept).
En die banaan, nectarines, perziken, cashewnoten en pistachios kun je natuurlijk ook gewoon zo in je broodtrommel meenemen.
Kortom, hartstikke veel mogelijkheden! Verwacht geen wonderen, want een microbioom is niet binnen één dag hersteld. Maar als je goed voor jezelf zorgt zul je er zeker de vruchten van plukken, zowel fysiek als mentaal.
–
Disclaimer: Een gezonde microbioom kan je hersenen een handje helpen gelukshormonen aan te maken, maar dit betekent natuurlijk niet dat hiermee voor iedereen alle problemen worden opgelost. Soms red je het niet in je eentje en dat is zeker niet jouw schuld. Gaat het mentaal niet goed met je? Zorg dan goed voor jezelf en zoek alsjeblieft professionele hulp, bijvoorbeeld hier.